توضیح انواع روغن های صنعتی و کاربردهای آنها در صنایع مختلف
روغن های صنعتی یکی از عناصر حیاتی در فرآیندهای تولید و نگهداری تجهیزات و ماشین آلات صنعتی هستند. این روغن ها با کاهش اصطکاک، خنک کنندگی، محافظت از تجهیزات در مقابل سایش و جلوگیری از زنگ زدگی، نقش خود در عملیات های صنعتی را انجام می دهند. استفاده بهینه از روغن های صنعتی می تواند کارایی و عمر مفید تجهیزات را به طور قابل توجهی افزایش دهد. با این حال برای مشاهده عملکرد عالی و دریافت بهترین نتیجه، باید از روغن صنعتی مناسب استفاده کنید.
حال ممکن است این سوال برایتان مطرح شود که چگونه می توان روغن صنعتی مناسب یک کاربرد خاص را انتخاب کرد؟ یا روغن ها چه تفاوت هایی با هم دارند که آنها را خاص می کند؟
با ما همراه باشید تا ضمن بررسی انواع روغن های صنعتی، از کاربرد هر یک از آنها نیز اطلاع یابید.
اهمیت روغن های صنعتی
روغن های صنعتی در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. این سیالات به منظور کاهش اصطکاک بین سطوح متحرک، انتقال حرارت و جلوگیری از وارد شدن آسیب به تجهیزات، طراحی و تولید می شوند. در صنایع مختلف، از جمله خودروسازی، نفت و گاز، نساجی و صنایع غذایی، روغن های صنعتی به عنوان عوامل کلیدی در افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها شناخته می شوند.
انواع روغن صنعتی
جهت بهینه سازی یک عملیات صنعتی، به روغنی با ترکیبات و افزودنی های خاص نیاز است. بدین منظور و جهت پاسخدهی به تمام نیازها، روغن های صنعتی در انواع مختلفی تولید و روانه بازار می شوند. در این بخش درباره پر استفاده ترین روغن های صنعتی صحبت می کنیم.
- روغن هیدرولیک
روغن هیدرولیک برای انتقال انرژی و حرارت، روانکاری و حذف آلودگی ها در سیستم های هیدرولیک به کار می رود. این روغن به‌گونه ای طراحی شده است که مقاومت بالایی در برابر فشار و دماهای بالا داشته باشد. خواص روانکاری روغن صنعتی هیدولیک هم باعث بهبود عملکرد اجزای متحرک سیستم های هیدرولیک شده و از سایش آنها جلوگیری می کند.
- روغن حرارتی
روغن حرارتی یکی از روغن های صنعتی است که برای انتقال حرارت در صنایعی مانند صنایع شیمیایی و نیروگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. این روغن ها عموماً در دماهای بالا عملکرد خوبی دارند و ضداکسیداسیون هم می باشند. روغن حرارتی، عایق خوبی است و می تواند حرارت را بدون نوسانات دمایی انتقال دهد.
- روغن کمپرسور
این نوع روغن صنعتی، برای روانکاری کمپرسورها طراحی شده است و ویژگی های خاصی مانند مقاومت در برابر اکسیداسیون را دارا است و از سایش و خوردگی زودرس قطعات جلوگیری می کند. روغن های کمپرسور معمولاً برای انواع کمپرسور تولید می شوند و پاسخگوی نیاز آنها هستند. این نوع روغن همچنین، در دماهای پایین و بالا یا تحت فشار زیاد، خاصیت خود را از دست نمی دهد.
- روغن توربین
روانکاری توربین های هیدرولیکی، بخار و گاز به کمک روغن توربین انجام می شود. این روغن ها خاصیت خنک کنندگی خوبی دارند و می توانند در دماهای بالا به خوبی کار کنند. همچنین روغن توربین مقاومت خوبی در برابر آب دارد و ضدکف و پاک کننده هم می باشد.
- روغن برش
روغن برش یا روغن ماشین کاری به منظور تسهیل فرآیند تراشکاری، فرزکاری و سنگ زنی استفاده می شود. این نوع روغن های صنعتی با کاهش اصطکاک و حرارت، باعث بهبود کیفیت سطح برش و افزایش عمر ابزار می شوند. روغن برش به عنوان یک روانکار و خنک کننده، مصرف سوخت را هم کاهش می دهد.
- روغن زنجیر
طول عمر و بازدهی انواع زنجیر به صورت مستقیمی به روغن مورد استفاده بستگی دارد. چرا که روغن زنجیر با دارا بودن چسبندگی بالا و مقاومت حرارتی خوب، عملکرد زنجیر کنترل و … را بهبود می بخشد.
- روغن پمپ وکیوم
روغن پمپ وکیوم، یک روانکار صنعتی است که ضمن کاهش اصطکاک و سایش در قطعات متحرک پمپ، از ورود هوا به درون پمپ هم جلوگیری می کند.
- روغن گیربکس
روانکاری سیستم انتقال قدرت خودرو و جعبه دنده های صنعتی، با استفاده از روغن گیربکس انجام می شود. این روغن در دو نوع عرضه شده و هم گیربکس اتوماتیک و هم گیربکس دستی را پشتیبانی می کند.
- روغن ترانس
انتقال حرارت و جلوگیری از اتصال کوتاه در سیستم های ترانسفورماتور، از چالش های عملیاتی مهم هستند. روغن ترانس با دارا بودن خواص خنک کنندگی و عایق بودن، حرارت را انتقال داده و خطر آتش سوزی را کاهش می دهد. این روغن، مقاومت خوبی دارد و شرایط محیطی بر کیفیت آن تاثیر نمی گذارند.
- روغن موتور
روغن موتور با کاهش اصطکاک و سایش، عملکرد قطعات موتور را بهینه می کند. این روغن صنعتی در دو مدل با ویسکوزیته های متفاوت عرضه می شود.
تقسیم بندی روغن های صنعتی بر اساس ویسکوزته
روغن های صنعتی بر اساس ویسکوزیته آنها به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند که به واسطه این طبقه بندی می توان روغن مناسب برای ماشین آلات صنعتی را انتخاب کرد. یکی از سیستم های رایج در این زمینه، شماره گذاری ISO VG است. این شماره گذاری در واقع نشان دهنده ویسکوزیته روغن در درجه حرارت ۴۰ درجه سانتی گراد می باشد و به عنوان معیاری برای انتخاب روغن مناسب برای تجهیزات مختلف استفاده می شود.
- ISO VG 32
این روغن ها معمولاً دارای ویسکوزیته 32 سانتی استوک هستند و برای کاربردهایی که نیاز به روانکاری در دماهای پایین دارند مانند سیستم های هیدرولیک مورد استفاده قرار می گیرند.
- 68 ISO VG
این نوع روغن ها با دارا بودن ویسکوزیته متوسط، اغلب برای استفاده در تجهیزات صنعتی با سرعت و بار متوسط، مثل گیربکس ها مناسب هستند.
- 100 ISO VG
روغن هایی که دارای ویسکوزیته بالا می باشند، بیشتر در ماشین آلات با سرعت و بار کم به کار می روند. از سری کاربرد روغن با ویسکوزیته بالا می توان به دستگاه های دنده ای و کمپرسور اشاره کرد.
پیشنهاداتی برای انتخاب بهترین روغن
برای انتخاب بهترین روغن صنعتی که عملکرد ماشین آلات را بهینه کند، باید در هنگام خرید فاکتورهای زیر را مد نظر قرار دهید.
- نوع ماشین آلات
انتخاب روغن باید مطابق با نوع ماشین آلات باشد. چرا که هر ماشین ممکن است به ترکیب های خاصی از روغن نیاز داشته باشد تا عملکرد بهینه را ارائه دهد.
- ویسکوزیته روغن
انتخاب ویسکوزیته مناسب باعث می شود که روغن به خوبی از قطعات متحرک عبور کند و اصطکاک را کاهش دهد.
- شرایط عملیاتی
شرایط محیطی و دمای کارکرد مهم هستند. روغن باید توانایی تحمل دماهای بالا یا پایین و بارهای سنگین را داشته باشد تا کارایی را حفظ کند.
- دارا بودن استانداردها
انتخاب روغن باید بر اساس استانداردهای صنعتی صورت گیرد.
- حفظ کیفیت و عمر مفید
روغن های با کیفیت پایین سریع تر تجزیه می شوند و نیاز به تعویض بیشتری دارند. بنابراین، روغن انتخابی باید کیفیت خود را در طی زمان حفظ کند.
- محافظت از قطعات
روغن باید دارای ویژگی های ضد سایش و ضد زنگ باشد تا از قطعات حیاتی ماشین آلات به طور مؤثر محافظت کرده و عمر آنها را افزایش دهد.
- قیمت
قیمت روغن مهم است؛ اما نباید تنها عامل تصمیم گیری باشد. انتخاب روغن با کیفیت پایین ممکن است منجر به هزینه های بالاتر تعمیر و نگهداری شود.
- تجربه و نظرات کاربران
بررسی تجربیات و نظرات دیگر کاربران درباره روغن های مختلف می تواند به انتخاب صحیح کمک کند. این مشاهدات از عملکرد واقعی روغن ها اطلاعات خوبی ارائه می دهند.
- حجم و نوع بسته بندی
بررسی حجم و نوع بسته بندی روغن هم در انتخاب روغن اهمیت دارد. بسته بندی مناسب به کاهش هدررفت مواد و سهولت در استفاده کمک می کند.
- توجه به تاریخ انقضا
تاریخ انقضای روغن را مدنظر قرار دهید. استفاده از روغن های منقضی ممکن است منجر به کاهش عملکرد و وارد شدن آسیب به ماشین آلات شود.
خلاصه کلام
روغن های صنعتی از عناصر حیاتی صنایع مختلف محسوب می شوند که جهت بهبود کارایی و افزایش طول عمر تجهیزات صنعتی به کار می روند. با توجه به انواع مختلف روغن ها و خواص خاص هر یک، صنایع مختلف باید توجه ویژه ای به انتخاب روغن مناسب داشته باشند.
پاسخ به سوالات متداول درباره انواع روغن های صنعتی
- چگونه روغن مناسب برای دستگاه را انتخاب کنیم؟
انتخاب روغن مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع دستگاه، دمای کارکرد، سرعت، بار وارده و محیط کار بستگی دارد. بهتر است برای انتخاب بهترین روغن، دفترچه راهنما دستگاه را مطالعه کنید و یا با کارشناسان این حیطه مشورت نمایید.
- چرا باید روغن دستگاه را به طور مرتب تعویض کنیم؟
روغن ها در طول زمان اکسید و آلوده شده و خواص خود را از دست می دهند. بنابراین با تعویض به موقع روغن می توان از خرابی زودرس دستگاه جلوگیری کرد.